ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ AΡΧΕΙΟΥ

• Οικονομική Πολιτική

Ο Κρατικός Προϋπολογισμός 2023, που περιλαμβάνει δημοσιονομικές παρεμβάσεις ύψους €35 δισ., αποτυπώνει τις προεκλογικές δεσμεύσεις της ιταλικής Κυβέρνησης, με προτεραιότητα τη στήριξη ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού, οικογενειών και επιχειρήσεων για την αντιμετώπιση του υψηλού ενεργειακού κόστους και του συνακόλουθου αυξανόμενου πληθωρισμού.

Ενέργεια. Ποσό €21 δισ. κατανέμεται σε αντίστοιχες παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση του ενεργειακού κόστους, που θα διατεθούν εντός του α΄ τριμήνου 2023. Συγκρατείται δήλωση του αρμόδιου Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών, Giancarlo Giorgetti, για ενδεχόμενη υιοθέτηση νέων μέτρων, μετά την επανεκτίμηση της κατάστασης τον προσεχή Μάρτιο, ενώ προέχει η υλοποίηση παρεμβάσεων για επιτήρηση και έλεγχο του επιπέδου τιμών, προκειμένου συγκρατηθεί το κόστος ειδών πρώτης ανάγκης.

Απασχόληση. Στο πεδίο της ενίσχυσης της απασχόλησης, μια από τις παρεμβάσεις της Κυβέρνησης Meloni, που αναδεικνύει την πολιτική επιλογή υπέρ των ενεργητικών πολιτικών εργασίας, είναι η θέσπιση στο 2023 αυστηρότερων κριτηρίων για δικαιούχους/ανέργους του ελάχιστου κοινωνικού εισοδήματος (Reditto di Cittadinanza), καθώς και ο κατακόρυφος περιορισμός χρονικής διάρκειας του από 36 μήνες σε 7 μήνες (8 μήνες προέβλεπε το αρχικό Προσχέδιο του Κρατικού Προϋπολογισμού). Σε περίπτωση δε, μη συμμετοχής του δικαιούχου σε 6μηνο πρόγραμμα επιμόρφωσης και κατάρτισης ή μη αποδοχής προτεινόμενης θέσης εργασίας, προβλέπεται παύση χορήγησης. Το 2024 κυβερνητική προτεραιότητα αποτελεί η κατάργησή του Reditto di Cittadinanza. Ως κίνητρο σε εργοδότες για νέες προσλήψεις (γυναικών, νέων και ανέργων) ή μετατροπή συμβάσεων ορισμένου χρόνου σε αορίστου, παρέχεται απαλλαγή από την υποχρέωση καταβολής κοινωνικών εισφορών έως €8 χιλ.

Συνταξιοδοτικό. Ενόψει της σχεδιαζόμενης διαρθρωτικής συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης, ενδεχομένως από το 2024, προβλέπονται μέτρα-γέφυρα εντός του 2023. Συγκεκριμένα, προβλέπεται δυνατότητα θεμελίωσης δικαιώματος συνταξιοδότησης σε ασφαλισμένους με 41 έτη εισφορών και ηλικία 62 έτη, αποκαλούμενη ως «ποσόστωση 103», ενώ η αύξηση των χαμηλότερων συντάξεων, θα χρηματοδοτηθεί από περιορισμό της τιμαριθμικής αναπροσαρμογής των υψηλών συντάξεων. Με σχετική τροπολογία, η δυνατότητα θεμελίωσης δικαιώματος πρόωρης συνταξιοδότησης περιορίζεται σε γυναίκες ηλικίας 60 ετών (έως 58 ετών με αυστηρά περιοριστικά κριτήρια),  εφόσον υπάγονται σε μια από τις εξής κατηγορίες: έχουν ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 74%, παρέχουν φροντίδα σε προστατευόμενα μέλη που έχουν αναπηρία, είναι απολυμένες ή απασχολούμενες σε εταιρείες υπό εκκαθάριση. Το ύψος των κατώτατων συντάξεων σε δικαιούχους άνω των 75 ετών καθορίζεται σε €600. 

Κοινωνική πολιτική και στήριξη της οικογένειας. Αύξηση κατά 50% του ενιαίου επιδόματος για πολύτεκνες οικογένειες (4 τέκνα και άνω). Ένας μήνας γονικής άδειας, με καταβολή του 80% του μισθού, που δύναται να κάνει χρήση ο ένας από τους δύο γονείς, έως την ηλικία των έξι ετών. Δυνατότητα επαναδιαπραγμάτευσης τροποποίησης επιτοκίου από κυμαινόμενο σε σταθερό σε συνεπείς δανειολήπτες στεγαστικών δανείων έως €200 χιλιάδες και εισόδημα έως €35.000.  Κίνητρα σε νέους κάτω των 36 ετών για αγορά πρώτης κατοικίας. Μείωση ΦΠΑ σε βρεφικά προϊόντα και γυναικεία προσωπική υγιεινή από 10 σε 5%. Αναθεώρηση επιδόματος App18, για νέους έως 18 ετών, με δύο επιδόματα €500 το καθένα και αντίστοιχα κριτήρια φορολογητέο εισόδημα έως €35.000 και άριστη απόδοση κατά τη διάρκεια των σπουδών. Σε εν λόγω πλαίσιο στήριξης ευάλωτων πληθυσμιακών ομάδων εντάσσεται και η περικοπή μη μισθολογικού κόστους (ασφαλιστική και φορολογική επιβάρυνση), αποκλειστικά σε εργαζομένους , που ανέρχεται σε 2% για εισοδήματα έως €35 χιλ., ενώ με τροπολογία διευρύνθηκε η βάση των μισθωτών που επωφελούνται περικοπής 3%, με αύξηση του ορίου εισοδήματος σε €25 χιλ. από €20 χιλ. στο Προσχέδιο του Κρατικού Προϋπολογισμού. Με τροπολογία του Δημοκρατικού Κόμματος (PD) και ευρεία πολιτική στήριξη, καθίσταται μόνιμο το επίδομα ψυχολόγου, αυξάνεται από τα €600 στα €1.500 και παρέχεται σε  πολίτες, με €50 χιλ. δείκτη ισοδύναμης οικονομικής κατάστασης (Isee), και τελούν σε κατάσταση κατάθλιψης, άγχους και ψυχολογικής ευθραυστότητας, λόγω πανδημίας και κοινωνικοοικονομικής κρίσης. Διανομή απώλητων τροφίμων σε άτομα, που διαβιούν σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας, ύψους €1,5 δισ. το 2023 και €2 δισ. το 2024.

Φορολογία. Προβλέπονται τρεις τύποι ενιαίου φόρου το 2023: (α) κατ’ αποκοπήν φόρος 15% σε ελεύθερους επαγγελματίες και επιχειρήσεις με ετήσιο κύκλο εργασιών έως € 85 χιλ. από € 65 χιλ., (β) κλιμακούμενος ενιαίος φόρος 15% σε αυτοαπασχολούμενους, με έκπτωση φόρου 5% και ανώτατο όριο €40 χιλ., (γ) ενιαίος φόρος 5% στα επιδόματα παραγωγικότητας (Bonus) έως €3 χιλ. Η έναρξη ισχύος επιβολής φόρου σε πλαστικά και ζάχαρη, πλαστικά μιας χρήσης και ζαχαρούχα ποτά αναστέλλεται το 2023. Έκπτωση 50% ΦΠΑ για αγορά κατοικιών ενεργειακής κλάσης Α ή Β.

Στήριξη επιχειρήσεων. Για την στήριξη ιδιωτικών επενδύσεων προβλέπεται αναχρηματοδότηση ύψους €150 εκατ. του μέτρου «Nuova Sabatini», καθώς και του Ταμείου Εγγύησης για την στήριξη των ΜΜΕ, ενώ παρατείνονται έως 31.12.2023 οι παραχωρήσεις (εκπτώσεις φόρου και κίνητρα) για επενδύσεις σε έρευνα, ανάπτυξη και καινοτομία που πραγματοποιούνται στις Περιφέρειες του Νότου και στις Ειδικές Οικονομικές Ζώνες (ΖΕΣ). Προβλέπεται επαναδραστηριοποίηση της εταιρείας «Stretto di Messina» για την επανεκκίνηση του έργου κατασκευής γέφυρας διασύνδεσης ηπειρωτικής Ιταλίας με Σικελία.