Ημερολόγιο Δράσεων Εξωστρέφειας
Επιχειρηματικοί Οδηγοί σε Διεθνείς Αγορές
Ετήσιες Εκθέσεις
Έρευνες Αγοράς - Κλαδικές Μελέτες
Διεθνείς Εμπορικές ΕκθέσειςΕνημερώσεις ανά θέμα
Εγγραφή στο Newsletter
ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ AΡΧΕΙΟΥ
Πρακτικές βιωσιμότητας: Μονόδρομος για την ανάπτυξη και ευημερία - Συσχέτιση με ζητήματα οικολογικής μετάβασης
| Κατηγορίες κειμένου: | |
|---|---|
| Χώρα αναφοράς: |
ΗΝΩΜΕΝΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ |
| Ημερομηνία: | 06/05/2025 |
| Έκδοση: | Γραφείο Ο.Ε.Υ. Σικάγου |
| Κείμενο: | Δημοσιεύθηκαν πρόσφατα συμπεράσματα εδώ συνεδρίου «Climate Smart Food Digital Summit» με διοργανώτρια την έγκριτη κλαδική επιθεώρηση Food Navigator, όπου καλύφθηκαν σειρά θεμάτων βιωσιμότητας της παραγωγικής διαδικασίας, τα οποία περιλαμβάνουν τον εκσυγχρονισμό των αλυσίδων εφοδιασμού, καθώς και την φιλική προς το περιβάλλον διαδικασία παραγωγής με χρήση καινοτόμων τεχνολογιών. Από εν λόγω διεξοδική ανάλυση συγκρατούμε τα κάτωθι: Α. Τομέας Τροφίμων: Ο τομέας της βιώσιμης διατροφής έχει πλέον αναγνωρισεί ως ένας από τους κυριότερους μοχλούς οικολογικού μετασχηματισμού με αυτονόητα ωφελήματα για τον πλανήτη και του κατόικους του, ενώ από επιχειρησιακής πλευράς, η κλιματική αλλαγή συνιστά έναν εξατομικευμένο παράγοντα κομβικής σημασίας για την ίδια την συνέχιση και επιβίωση των σύγχρονων επιχειρήσεων. Ωστόσο, αποτελεί ορατό επιχειρηματικό κίνδυνο, ιδιαίτερα για τον τομέα των τροφίμων, εκτεινόμενο σε όλο το φάσμα της δραστηριότητας, από τις μεθόδους παραγωγής, έως τις χρησιμοποιούμενες μορφές ενέργειας και πλέον προσφάτως, περιέλαβε και τον τομέα της συσκευασίας. Ο συμβατικοί τρόποι αντιμετώπσης του αποτύπωματος άνθρακα στην παραγωγή και επεξεργασία τροφίμων ορίζονται μέσα από προγράμματα και παρεμβασεις ρυθμιστικών αρχών, ενώ πλέον αναδεικνύεται ο κρίσιμος ρόλος και των καταναλωτών. Οι δε επιχειρήσεις που υστερούν στην υιοθέτηση έξυπνων στρατηγικών για το κλίμα κινδυνεύουν να υποστούν έως και καταστροφή, υπό την παρουσία υπαρξιακής απειλής από φαινόμενα διατάραξης (disruption), με σοβαρές ζημιογόνες συνέπειες στη φήμη και την επωνυμία τους, αλλά και απώτερες μακροπρόθεσμες συνέπειες στην διασφάλιση της ίδιας της εφοδιαστικής αλυσίδας. Εν τούτοις, εν λόγω συστημικός κίνδυνος συνιστά παράλληλα ευκαιρία για ανεύρεση τρόπων διαχείρισης με τη διερεύνης και εντοπισμό καινοτόμων μηχανισμών που να συνδυάζονται με νέους και εφευρετικούς τρόπους απομείωσης των δεικτών εντάσεως άνθρακα και γνώμονα την άρρηκτη σχέση διατροφής-υγείας,-βιοποικιλότητας-κλίματος. Η σταδιακή απαλλαγή από αλυσίδες εφοδιασμού αποτυπώματος άνθρακα γέννησε τη σχετικά νέα φιλοσοφία με σύνθημα, « φιλικότερη προς το περιβάλλον παραγωγή από το αγρόκτημα στο πιρούνι», η αντίληψη «CSA», (community supported agriculture), κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος στην εδώ αγροτική αλλά και βιομηχανική παραγωγή, συμπλέοντας με το Στρατηγικό Πλαίσιο του FAO 2022-2031 περί «καλύτερης παραγωγής, καλύτερης διατροφςή, καλύτερου περιβάλλοντος και καλύτερης ζωής για όλους, συνοχής και συμπερίληψης». Η πρακτική CSA συναρτάται από τους επικρατούντες τοπικούς κοινωνικοοικονομικούς, περιβαλλοντικούς και κλιματικούς παράγοντες που βασίζεται σε χρήση νέας τεχνολογίας και συστατικών. Ανωτέρω προσέγγιση φυσικά, προϋποθέτει περαιτέρω επενδύσεις σε γεωργικές αλυσίδες αξίας για την επίτευξη βασικών αναπτυξιακών αλλά και επισιτιστικών στόχων, όπως ο μετριασμός της φτώχειας και πείνας, η ενίσχυση της κοινής ευημερίας μέσω νέων θέσεων εργασίας και η αποτελεσματικότερη διαχείριση των φυσικών πόρων έως το 2030. Με τη συγκέντρωση κεφαλαίων κατευθυνόμενων σε ιδιωτικές επενδύσεις, αναμένεται να εξορθολογιστεί η χρήση των περιορισμένων διαθέσιμων πόρων και να διαχυθεί στην επιχειρηματική κουλτούρα η έννοια της εταιρικής χρηστής διακυβέρνησης, καθώς και περιβαλλοντικής και κοινωνικής βιωσιμότητας. Ο εντοπισμός και η κατανόηση των αδυναμιών της αγοράς που επί του παρόντος τουλάχιστον, εμποδίζουν την ροή παροχής βέλτιστων ιδιωτικών αγαθών και υπηρεσιών, κρίνονται αναγκαία συσταικά για την επίτευξη βασικών αναπτυξιακών στόχων. Β. Τομέας Συσκευασίας: Οι επιχειρήσεις, ανταποκρινόμενες σε ανωτέρω πρόταγμα, συνεχίζουν να αναπτύσσουν καινοτόμες πρακτικές συσκευασίες ανακύκλωσης και μείωσης πλαστικών, ενώ πλέον νεώτερης γενιάς υλικά συσκευασίας χρησιμοποιούνται με αξιοποίηση νέων τεχνολογιών, (έξυπνες συσκευασίες, κλπ): αναφέρουμε ενδεικτικά, τη δυνατότητα απόρριψης μέσω κομποστοποίησης με ταυτόχρονη αναγραφή σχετικών οδηγιών στην ετικέτα. Νεές μορφές τεχνολογίας της συσκευασίας περιλαμβάνουν πρακτικές όπως τη χρήση φυσικών ινών, (fiber), αντί για πετρέλαιο, καθώς και φύκη, (sea weed), σε αντικατάσταση παλαιότερων κάθε μορφής oil based υλικών. Γ. Κύκλος ζωής προϊόντων-εφοδιαστική αλυσίδα: Η αντιμετώπιση της αναποτελεσματικότητας στην εφοδιαστική αλυσίδα αξίας και η μείωση του αντίκτυπου του άνθρακα από την παραγωγή και την κατανάλωση τροφίμων, είναι ζωτικής σημασίας για την παροχή υγιεινών και βιώσιμων καταναλωτικών αγαθών που δεν περιορίζονται μόνο στα αγροδιατροφικά, αλλά και σε κλάδους όπως η ένδυση, τα καλλυντικά, καθώς και πολλά εκ των βιομηχανικών αγαθών. Προστίθεται ένα επιπλέον κριτήριο κοινωνικής ευθύνης τνω επιχειρήσεων οι οποίες υποχρεούνται να παρέχουν αξιόπιστη, διαφανή και αντικειμενική πληροφόρηση για τον τρόπο παραγωγής και διακίνησης προϊόντων και υπηρεσιών προκειμένου να θεωρούνται «υπεύθυνοι κατασκευαστές», διανομείς και λιανοπωλητές και να αποφεύγεται τυχόν σύγχυση ή παραπλάνηση των καταναλωτών. Περαιτέρω δεικτες βιωσιμότητας περιλαμβάνουν και τις πρακτικές προμήθειας αγαθών για την παραγωγή, «ethical sourcing)», (πειράματα σε ζώα, εργασία ανηλίκων, αποψίλωση δασών, κλπ). Επιπλέον οι καταναλωτές, ιδίως εκείνοι των γενεών Μillennials και Ζ, δηλώνουν σε ποστοστό 77% ότι οι παράγοντες βιωσιμότητας επηρεάζουν τις αγοραστικές τους επιλογές. Είναι δε αξιοσημείωτο ότι ενώ το έτος 2007, το 51% των καταναλωτών είχαν ενημέρωση για τη βλατπική συνεισφορά των εκπομπών άνθρακα στο περιβάλλον, το 2023 το ποσοστό είχε ανέλθει στο 88% αυτών. Εδώ μη κυβερνητικές οργανώσεις όπως η «Fairtrade», ομιλούν για διασφάλιση «δίκαιων τιμών, αξιοπρεπών συνθηκών εργασίας, φιλικών προς το περιβάλλον γεωργικών πρακτικών, δυνατήσ φωνής για τους αγρότες και τους εργαζόμενους». Ανωτέρω συλλογιστική είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ομαλή λειτουργία της εφοδιαστικής αλυσίδας: επί παραδείγματι, οι φυτείες κακάο και καφέ είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένες στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής με δυσμενείς περαιτέρω επιπτώσεις στην παραγωγή, επεξεργασία και διάθεση του προϊόντος με το τελικό κόστος να εκτινάσσεται και να αναλαμβάνεται από τον καταναλωτή. Άλλο σημαντικό αρνητικό παράγοντα συνιστά η εισαγωγή νέων επικίνδυνων φυτο-παθήσεων, (μικρόβια ζιζάνια, νεο-εμφανιζόμενα παράσιτα, κλπ) Ο κύκλος ζωής ενός προϊόντος εκτείνεται ως το στάδιο διαχείρησης αποβλήτων, με τη χρήση επαναδασπώμενων και ανακυλώσιμων υλικώ. Στο συγκεκριμένο σημείο, είναι κρίσιμο, πέραν της ευαισθητοποίησης των καταναλωτών, να εκσυγχρονιστεί και προσδιοριστεί περαιτέρω το πλαίσιο υποχρεώσεων των επιχειρήσεων, (με μνεία αντίστοιχεων προδιαγραφών καταλληλότητας κατά την αποδοχή επαναχρησιμοποιήσιμων συσκευασιών. Τέλος, υπογραμμίζεται η ανάγκη απλοποίησης και εξειδίκευσης, προς όφελος καταναλωτών και επιχειρήσεων, των πολλαπλών και πολλές φορές συγκεχυμένων απαιτήσεων σήμανσης περιβαλλοντικού περιεχομένου, (π.χ τέλη επιστροφής συσκευασιών μιας χρήσης (deposit-return schemes), χρέωση ανάλογα με την ποσότητα που απορρίπτεται, διαχωρισμός τελών καθαριότητας από δημοτικά τέλη, επιβολή φόρου ταφής, απαγόρευση ταφής κάποιων κατηγοριών αποβλήτων και προώθηση οικιακής κομποστοποίησης, λιπασματοποίησης, κλπ). |
 |
 |
 |
 |
 |
 |