ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ AΡΧΕΙΟΥ

• Οικονομική Κατάσταση--Άλλο

Η υψηλή κερδοφορία των τυνησιακών τραπεζών κατά το πρώτο εξάμηνο του 2023 κρύβει τους αυξανόμενους κινδύνους ρευστότητας και φερεγγυότητάς τους, σύμφωνα με ανάλυση του Fitch Ratings που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα 6 Νοεμβρίου 2023. Ο οίκος θεωρεί ότι η κυβέρνηση εξαρτάται όλο και περισσότερο από τις τράπεζες για να καλύψει τις σημαντικές χρηματοδοτικές της ανάγκες, γεγονός που θα μπορούσε να αποδυναμώσει τη ρευστότητα των τραπεζών και να αυξήσει τους κινδύνους φερεγγυότητάς τους. Σημειώνει επίσης ότι η μέση ετήσια απόδοση ιδίων κεφαλαίων των 10 μεγαλύτερων τραπεζών της Τυνησίας αυξήθηκε στο 13,6% το 1ο εξάμηνο του 23 (αντίστοιχα για το 2022: 11,9%).

Η αύξηση αυτή οφείλεται στα υψηλότερα καθαρά επιτοκιακά περιθώρια, τα οποία αυξήθηκαν κατά 16% σε ετήσια βάση, καθώς οι τράπεζες επωφελήθηκαν από θετικούς παράγοντες σε ένα γενικότερο πλαίσιο αύξησης των επιτοκίων. Ωστόσο, ο Fitch δεν αναμένει ότι η κερδοφορία των τραπεζών θα βελτιωθεί περαιτέρω το 2ο εξάμηνο του 23 και το 2024, λόγω της αύξησης των προβλέψεων για επισφαλείς απαιτήσεις και του πρόσθετου φόρου επί των κερδών των τραπεζών που ανακοινώθηκε τον Οκτώβριο του 2023. Έτσι, η βελτίωση των επιδόσεων του κλάδου το 1ο εξάμηνο του 23 επισκιάζεται από την υψηλή έκθεση των τραπεζών σε πολύ αδύναμα κρατικά ομόλογα (ο Fitch υποβάθμισε την Τυνησία σε "CCC-" τον Ιούνιο του 2023) CCC-"CCC-" τον Ιούνιο του 2023) τον Ιούνιο του 2023) και τις αβέβαιες συνθήκες λειτουργίας. Ο οίκος εκτιμά ότι οι απαιτήσεις του τραπεζικού τομέα έναντι του κράτους ανέρχονταν σε 20 δισ. Δηνάρια (5,92 δισεκ. Ευρώ), προσθέτοντας ότι στο τέλος Μαΐου 2023 αντιπροσώπευαν το 12% του ΑΕΠ, το 13% του ενεργητικού του τομέα και το 73% των ιδίων κεφαλαίων του, με βάση τα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας της Τυνησίας. Σε ένα υποθετικό σενάριο, η αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους θα μπορούσε να αποδυναμώσει σημαντικά την κεφαλαιοποίηση των τραπεζών, σύμφωνα με τον οίκο Fitch, ο οποίος θεωρεί ότι ένα κούρεμα κατά 50% των κρατικών χρεών που κατέχουν οι τράπεζες θα καθιστούσε αδύνατη τη συμμόρφωση ορισμένων τραπεζών με τις ελάχιστες κανονιστικές απαιτήσεις όσον αφορά την κεφαλαιακή επάρκεια.

Σε ένα τέτοιο σενάριο, ο Fitch αναμένει ότι οι αρχές θα λάβουν μέτρα για τον περιορισμό των ζημιών που θα υποστούν οι τράπεζες, προκειμένου να διατηρηθεί η χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Οι τράπεζες δανείζουν επίσης σε υπερχρεωμένες κρατικές επιχειρήσεις, ορισμένες με ανοίγματα έως και 3,5 φορές τα ίδια κεφάλαιά τους. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Fitch, το χρέος των δημόσιων επιχειρήσεων αντιπροσωπεύει σχεδόν το 40% του τυνησιακού ΑΕΠ, εκ των οποίων περίπου το ήμισυ οφείλεται σε τράπεζες και προμηθευτές. Τα δάνεια των δημόσιων επιχειρήσεων είναι συχνά εγγυημένα από το κράτος, αλλά ο οίκος αναφέρει ότι δεν είναι τεχνικά σε θέση να αξιολογήσει τις εγγυήσεις στην ανάλυσή του. Τέλος ο Fitch προβλέπει ότι η δημόσια χρηματοδότηση θα φτάσει να αντιπροσωπεύει περίπου το 17% του ΑΕΠ (περίπου 7,7 δισ. δολάρια) το 2024, επίπεδο που θεωρεί υψηλό. Η ικανότητα των τραπεζών να καλύψουν το χρηματοδοτικό κενό περιορίζεται από την αδύναμη κινητικότητα των καταθέσεων (οι καταθέσεις αυξήθηκαν κατά λιγότερο από 850 εκατ. δολάρια τους πρώτους 7 μήνες του 2023). Αυτό έχει επίσης οδηγήσει σε αυξημένη προσφυγή στη χρηματοδότηση της Κεντρικής Τράπεζας μέσω πράξεων ανοικτής αγοράς.

Επιπλέον, ο Fitch αναμένει ότι το κόστος χρηματοδότησης των τραπεζών θα αυξηθεί λόγω του ανταγωνισμού από την έλλειψη ρευστότητας. Το επίμονα υψηλό επίπεδο κρατικής χρηματοδότησης συμπιέζει επίσης τον δανεισμό του ιδιωτικού τομέα.